Anderhalf jaar geleden hebben wij aangekondigd dat wij de omvang van het redactioneel drastisch zouden gaan inperken. Het werd namelijk steeds maar langer, mede omdat we de informatie over de opzet en inhoud van de verschillende inleidingen bij de verschillende themadelen, ook goeddeels in het redactioneel opnamen. Dat was dus eigenlijk dubbelop en daar wilden we mee stoppen. Dat ferme voornemen hebben wij enkele nummers volgehouden, maar daarna is de omvang van het redactioneel opnieuw flink gaan groeien. Dat willen we eigenlijk niet, vandaar dit keer een nieuwe poging om een kort redactioneel te schrijven.

De titel van het boek, ‘Homo Ecologicus’, is een verwijzing naar de ‘Homo economicus’ van Adam Smith en past in de trend van boeken als ‘Homo Deus’ van Yuval Noah Harari en ‘Homo universalis’ van Klaas van Egmond, waarbij schrijvers de mens, de Homo, ieder vanuit een eigen invalshoek belichten.

Op de dag dat de boekhandel mij het bericht stuurt dat het boek ‘De ontsnapping van de natuur’ van Oudman en Piersma (een uitgave van Atheneum te Amsterdam) opgehaald kan worden, hoor ik op het nieuws het sprekende bericht dat het bedrijf Galapagos NV één van de grootste stijgers op de beurs is geweest het afgelopen jaar. Het is inmiddels een miljardenbedrijf.

Waarden zijn geen abstracties. De kern van waardenwerk is dat de waarden die in werk besloten liggen zich tonen in wat het werk tot stand brengt en de manier van werken zelf. Waarbij werk hier breed is opgevat als betaald en onbetaald productief, scheppend handelen. Veel werk in die zin richt zich op ‘het goede’ willen doen, zowel voor jezelf, de ander als de wereld.

Het voorrecht dat de redactie mij gunt, om het redactioneel te mogen schrijven bij nieuwe nummers van ons tijdschrift, biedt mij de ruimte en de stimulans om naar aanleiding van de inhoud van het nieuwe nummer door te denken over de inhoud van het begrip waardenwerk en het doen daarvan. Als opstapje naar de inhoud van dit rijk gevulde winternummer, wil ik dan ook beginnen met twee overwegingen over de inhoud van waardenwerk.

Het boek In goed gezelschap'' dat we deze middag presenteren via een beknopt inhoudelijk programma, komt voort uit de Lectorengroep Normatieve professionalisering en staat onder redactie van Sietske Dijkstra, Harry Kunneman en Bart van Rosmalen. Aan de hand van een schurende vraag uit hun eigen werkpraktijk, onderzoeken de acht auteurs wat helpt om hun eigen werk en dat van anderen meer te laten deugen. De rode draad wordt gevormd door de gedeelde betrokkenheid op goed gezelschap en de bijdrage daaraan van muzische werkvormen.

In deze bundel delen we inzichten en zoekrichtingen waarvoor onze ‘gezelschappelijke’ samenwerking een vruchtbare voedingsbodem heeft verschaft. In alle hoofdstukken staat een echte vraag centraal uit de professionele praktijk van de auteur. Het varieert van omgaan met macht en machteloosheid in complexe scheidingen, de rol van cello spelen, dansen en stilte in het vormgeven van goed werk, de complexiteit van het beoordelen van thesis-onderzoek tot een uitwerking van normatieve professionalisering aan de hand van William Shakespeare.

Kunnen wij vriendschap met de Aarde sluiten? In dit essay onderzoekt Eric van der Vet de mogelijkheden om ons toe te wenden naar de Aarde om de verregaande degeneratie van ecologische systemen te stoppen en te werken aan herstel.

Elke organisatie wil tevreden klanten, een goed imago en gemotiveerde medewerkers. Dat kan als je het Échte winst denken invoert. Klanten, investeerders en medewerkers vragen steeds meer om maatschappelijke betrokkenheid. Alleen op winst gericht zijn is allang passé. Ondernemen met impact staat nog in de kinderschoenen, maar zal absoluut de norm worden. Het gaat volgens Hoogerwerf niet alleen om goede intenties, het gaat om echte winst: klinkende resultaten die het leven verbeteren, van medewerkers, klanten, de leveranciers en ook in de samenleving.

Dit jaar viert de Universiteit voor Humanistiek haar zesde lustrum. De UvH vormt de geboortegrond van dit tijdschrift en de ideeën en perspectieve die daar de afgelopen dertig jaar ontwikkeld zijn, bieden een belangrijke bron van inspiratie voor het denken en spreken over waardenwerk en voor het doen daarvan.

Contribution to the Symposium ‘The Art of Listening. De-accelerating Our Way of Life’ At the University of Humanistic Studies, Utrecht January 30th, 2019.

Het traditionele humanisme staat vandaag voor grote uitdagingen. Ik noem er twee. In de eerste plaats dwingt de huidige ecologische crisis ons om kritisch na te denken over de centrale positie die het traditionele humanisme de mens toekent in het universum.

Inleiding In de inleiding van zijn artikel ‘Humanisering als uitdaging’ stelt Douwe van Houten terecht dat ‘er weinig of geen systematische beschouwingen over humanisering voorhanden zijn’.

Biodiversiteit en klimaat hebben baat bij een wereldwijde herintroductie van de institutionele organisatie van de commons of de meent. Bovendien bieden nieuwe, digitaal georganiseerde en beheerde commons ecologisch en sociaaleconomisch interessante mogelijkheden voor bijvoorbeeld de vergaande ontkoppeling van de manufactuur van de uitstoot van broeikasgassen.

In the aftermath of the Club of Rome report on The Limits to Growth, and other initiatives raising the alarms on the sustainability of human development, many organizations have been created all around the world and are now active in different ways to address the manifold challenges we face.

In 1956 publiceerde William H Whyte The Organization Man, een boek dat onmiddellijk een bestseller werd en nog steeds een van de meest verkochte managementboeken aller tijden is. Het was een controversieel boek dat de gemoederen aardig verhitte. De eerste zin geeft al zijn inzet:

Gambarotta is geboren in 1968 en dat betekent dat hij de Argentijnse militaire dictatuur als jonge jongen en tiener heeft meegemaakt. Zijn vader was lid van de linkse guerrillabeweging Montoneros en is met zijn gezin in 1977 naar Europa gevlucht. Zes jaar woonden ze in Engeland en als gevolg daarvan is Martín Gambarotta zo goed als tweetalig.

Anish Kapoor creëert een eigen orde in het Millennium Park in Chicago. Het kunstwerk is heel nadrukkelijk aanwezig in een speelse omgeving, waarin meerdere objecten van beroemde kunstenaars aandacht opeisen. Met elkaar organiseren ze een ruimte waar mensenelkaar, de kunstwerken en de stad Chicago op een nieuwe manier ontmoeten.

We leven in een tijd van verregaande kwantificatie: managers hebben Key Performance Indicators, kinderen hebben een ideale groeien ontwikkelcurve, fitboys en -girls hebben een zo laag mogelijke hartslag in ruste. Op deze manier houden wij bij of we de norm halen, of we normaal zijn, of dat we onszelf aan moeten sporen iets beter ons best te doen.

In 2016 promoveerde Bart van Rosmalen bij Ruud Kaulingfreks en Harry Kunneman op het proefschrift ‘Muzische Professionalisering- publieke waarden in professioneel handelen’. Daarin komt een eigentijdse uitleg van de mythe van de muzen naar voren rondom de kernbegrippen vertellen, spelen, maken en delen.

Op zondag 31 maart 2019 werd de populaire rapper Nipsey Hussle doodgeschoten voor zijn kledingwinkel in Crenshaw, een wijk in het zuiden van Los Angeles. Eerder op de dag had hij een korte woordenwisseling gehad met een bekende, die later was teruggekeerd om Nipsey neer te schieten.

Erotiek is grens Georges Bataille’s (1897-1962) denken heeft in de laatste decennia een steeds bredere receptie gevonden. In deze receptie − van literatuurwetenschappen, kunstgeschiedenis, politieke theorie tot filosofie en theologie − kan men een hardnekkige tendens ontwaren Bataille’s leven en werk te beschrijven als een van de uitnemendste voorbeelden van het streven naar compromisloze vormen van transgressie en exces die de twintigste eeuw zou hebben voortgebracht.

U herinnert zich misschien nog wel het reclamespotje van SIRE tegen drankmisbruik waarin de partner tegen zijn of haar lief wanhopig zegt: ‘We waren zo gelukkig samen!’. En dan de donderende voice-over die waarschuwt: ‘Drank. Maakt meer kapot dan je lief is!’.

In dit artikel wordt ingegaan op een manier van onderzoeken van de praktijk van kunstenaars en ontwerpers waarbij het werken vanuit hun perspectief en het behalen van voor hen bruikbare resultaten de leidraden vormen.

Het lichaam als ingang naar het leven en naar zingeving Terwijl ik (eerste auteur Babet te Winkel) humanistiek aan de Universiteit voor Humanistiek studeerde, maakte ik in mijn persoonlijke leven verlieservaringen mee en bevond ik mij in een land van rouw. Deze verlieservaringen hebben mijn focus in de studie beïnvloed.

Het interpreteren, aanbrengen, dan wel ontwerpen van tatoeages moet gezien worden als primair een persoonsvormende, rituele, religieuze dan wel spirituele praktijk, waarin identiteitsvorming en betekenisgeving centraal staan.

Het eerlijk onder ogen zien van de huidige ecologische noodtoestand daagt uit tot kritische reflecties op de tradities waarin wij zijn opgevoed en opgegroeid. Een voorbeeld daarvan is de radicalisering van het humanisme die Harry Kunneman in het licht van de ecologische noodtoestand bepleit.